کاربستِ الگوی معناکاوی کریستوا در خوانشِ شعری از رضا براهنی

author

Abstract:

کریستوا از مهم‌ترین پژوهش‌‌گران در حوزۀ نشانه‌شناسی به شمار می‌رود. نشانه‌شناسیِ کریستوا ‏تحت عنوان معناکاوی شناخته می‌شود. معناکاوی علاوه بر بررسی شبکه‌های دلالتی، به شبکه‌های ‏غیردلالتیِ رانه‌محور نیز توجه دارد. به همین دلیل، در معناکاوی با دو وجه روبه‌رو هستیم: وجه نمادین ‏و وجه ایمایی. وجه نمادین اساساً متوجهِ زبان، دلالت و قراردادهای اجتماعی است، اما وجه ایمایی متوجهِ رانه‌ها، ‏سائق‌ها و عواطفی است که به نحوی وارد زبان شده‌اند. از آنجایی‌که به زعم کریستوا، شعر نوعی عصیان در برابرِ زبان ‏است و بدین ترتیب امکانِ جریان یافتنِ وجه ایمایی را در بسترِ زبان فراهم می‌آورد، در پژوهش حاضر کوشیده شده ‏است، شعری از رضا براهنی، به طور موردی، بر اساس الگوی وی بررسی شود. این ‏بررسی نشان می‌دهد وجه ایمایی از طریقِ شگردهایی مانند اصوات مستقل،‏بی‌معنایی، قطع و سکوت، تکرار، وزن، هم‌آوایی و هم‌معنایی در بستر زبان پدیدار می‌شود. کاربستِ این الگو در زمینۀ شعرپژوهی از اهمیّت ویژه‌ای در نقد عملی برخوردار است. ‏

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

کاربست الگوی نشانه‌شناختی ریفاتر در خوانش شعر

چکیده یکی از پژوهش‌های بنیادی در حوزۀ نشانه‌شناسی شعر به مایکل ریفاتر (1924-2006) تعلق دارد. ریفاتر در مکتبِ ساختارگرایی پرورش یافته و در نهایت به نظریۀ دریافت گرایش پیدا کرده است. به همین دلیل، وی در زمرۀ ساختارگرایانِ هرمنوتیک قرار می‌گیرد. به کار‌گیری الگوی نشانه‌شناختی ریفاتر در بازخوانی آثار ادبی، به ویژه شعر، نکات مهمی را دربارۀ آفرینشِ اثر و همچنین بازآفرینیِ آن از سوی خواننده روشن می‌کند. ...

full text

مفهوم معناکاوی در اندیشۀ ژولیا کریستوا

نظریۀ نقادانه کریستوا تحت اصطلاح معناکاوی یا تحلیل معنایی را می توان تلفیقی از دو حوزه نشانه شناسی و روانکاوی تفسیر کرد. این نظریه که چارچوب عمده نقدها و دیگر آرای او بویژه در مورد سوژه سخنگو را شکل م یدهد، از حوز ههای گوناگون دانش از جمله نشان هشناسی و روانکاوی وام می گیرد، اما با وارد ساختن اصلاحاتی بر هر یک از آنها حاصل شده است. همچنین این نظریه می تواند کلید راهیابی به اندیش ههای کریستوا به...

full text

بنیان‌های اکوکریتیسیزم در نمادهای بلاغی اشعار رضا براهنی

کاربرد نمادهای زیست محیطی در حوزهٔ ادبیات فارسی قدمتی دیرینه دارد. در شعر معاصر فارسی نیز نمادهای جانوری و گیاهی به وفور دیده می‌شود. بسیاری از این نمادها جهت تبیین واقعیات یا تخیلات فردی شاعران قرار گرفته‌اند. نمادهای حیوانی و گیاهی در اشعار رضا براهنی از منظر زیست محیطی و نگاه بوم گرایانه قابل تأمل هستند و کاربردی منحصر دارند. در مقاله حاضر تلاش شده است با استفاده از شیوه توصیفی- تحلیلی، به مع...

full text

نقد پسااستعماری رمان «رازهای سرزمین من» اثر رضا براهنی

هر اثر ادبی، نشان از جهان‌بینی و اندیشۀ صاحب اثر دارد و بر اساس فضای اجتماعی و سیاسی جامعه شکل می‌گیرد. رضا براهنی نویسندۀ رمان رازهای سرزمین من، بسان مصلحی اجتماعی، متأثر از فضای حاکم بر جامعۀ ایران و به‌ویژه تبریز در میان سال‌های 1337- 1357، به بیان افکار اجتماعی-سیاسی خود با هدف اصلاح جامعه دست زده است، ازاین‌رو، تحلیل اندیشه‌های نویسنده از دیدگاه ادبیات پسااستعماری حائز اهمیت است. پژوهش حاض...

full text

بوطیقای داستان نویسی در آثار رضا براهنی

چکیده داستان نیز همچون تاریخ حرکت خود از نقطه ای آغاز می کند و به مسیر بی انتهای خود در طول زمان ادامه می دهد. در این مسیر همانگونه که در تاریخ تمدنهای بی شماری به وجود می آیند و جای خود را به تمدن دیگری می دهند، روز به روز گونه های مختلفی از تکنیک های داستان نویسی به وجود می آیند. یک نویسنده موفق می تواند آفرینشگر این تمدنها در دنیای داستان نویسی باشد. رضا براهنی خالق نمونه هایی از تمدن های ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 23  issue 2

pages  277- 302

publication date 2019-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023